Meksika

Nüfus:  124.738.000

Yüzölçümü: 1.972.550 km²

Din :  Ülkedeki inançlar ; Katolikler %89, Protestan %6, diğer %5 şeklinde özetlenebilir. 

Diller: Resmi dil İspanyolca'dır. Ayrca Meksika'da halen 68 farklı yerli dili konuşulmaktadır 

Başkent :  Meksiko, Nüfusu:  8,918,653

Sınırları : Kuzeyde Amerika Birleşik Devletleri; güney ve batıda Atlas Okyanusu; güneydoğuda Guatemala, Belize ve Karayip Denizi; doğuda ise Meksika Körfezi ile komşudur. 

İklimi :  Ülkeden geçen Yengeç Dönencesi, ülkeyi iklim açısından sıcak ve tropik bölgeler olarak ikiye ayırır. 24. enlemin kuzeyinde kalan bölümler, kış aylarında diğer bölgelere oranla daha soğuk olur. 24. enlemin güneyindeki bölümlerdeki sıcaklık ise yıl içerisinde genel olarak sabitken yalnızca rakıma bağlı olarak değişkenlik göstermektedir.

Güneyde yıl içerisindeki ortalama sıcaklık 24-28 °C arasında değişkenlik gösterir. Yıl içerisindeki yaz ile kış mevsimleri arasındaki ortalama sıcaklık farkı en fazla 5 °C kadar değişim göstermektedir. 24. enlemin kuzeyinde bulunan düşük rakımlı bölgeler, yaz aylarında görece daha sıcak ve nemli havaya sahip olup, kış aylarında yine güneydeki bölgelere göre daha soğuk olduğundan yıllık sıcaklık ortalaması 20-24 °C arasında değişkenlik göstermektedir. Meksika'daki en büyük şehirlerin çoğu Meksika Vadisi'nde veya çevresindeki vadilerde, 2,000 m 'den düşük rakımda yer aldığından yıllık ortalama sıcaklıkları 16-18 °C arasında değişiklik gösterir ve yıl boyunca gece sıcaklıkları, gündüz vaktine göre oldukça düşüktür.Başta kuzey bölümleri olmak üzere Meksika'nın çoğu bölgesi kurak bir iklim yapısına sahiptir.

Doğal Kaynaklar: Ülkenin bitki örtüsü iklimi kadar çeşitlidir. Çöllerden tropikal yağmur ormanlarına kadar değişen bir bitki örtüsü vardır. Doğal kaynaklar arasında petrol, doğalgaz, gümüş ve altının önemli bir yeri vardır.

Meksika'nın iklimine bağlı olarak çok sayıda tropikal ürünler yetiştirilmektedir. Meksika, Brezilya ve Kolombiya ile birlikte dünyanın en büyük kahve üreticileri arasındadır.

Kolomb öncesi Meksika; Olmek, Toltek, Teotihuacan, Zapotek, Maya ve Aztek başta olmak üzere çeşitli gelişmiş Mezoamerikan uygarlıklara ev sahipliği yapmaktaydı. 1519'da İspanyol İmparatorluğu'nun, Yeni İspanya adıyla hüküm sürmeye başladığı Tenochtitlan'daki merkezinden başlayarak bölgeyi fethetme ve kolonileştirme faaliyetleri 1521'de tamamlandı. Üç yüz yıl kadar İspanyol kolonisi olan bölge, 1821'de koloninin zaferiyle sonuçlanan Meksika Bağımsızlık Savaşı sonrasında Meksika adıyla bağımsızlığını ilan etti. Bağımsızlık sonrası dönem ekonomik ve siyasi istikrarsızlıklarla geçti. 1846-48 yılları arasındaki  Meksika-Amerika Savaşı sonrasında, ülke topraklarının üçte birine denk gelen kuzeydeki bölgelerden çekilmek ve buraları Amerika Birleşik Devletleri'ne bırakmak zorunda kaldı. Ülke, 19. yüzyıl boyunca Birinci Fransa-Meksika Savaşı, Meksika'ya Fransız müdahalesi, Reform Savaşı, iki farklı dönemde imparatorluk ve bir diktatörlük gördü. 1910'da gerçekleştirilen Meksika Devrimi ile diktatörlük rejimine son verildiği ve günümüzde de yürürlükte olan 1917 Anayasası oluşturularak ülke yönetimi günümüzdeki hâlini aldı.

Meksika  Latin Amerika ülkelerinin en kalabalık olanlarındandır. Nüfusun %60'ı melez, %10'u beyaz, geri kalanlar ise yerli halktır. Okuma yazma oranı %93 dolaylarındadır.

TARİHİ ve TURİSTİK YERLER:

Meksiko City: Meksika'nın 32 federal yapılanmasından biri, ülkenin başkenti ve nüfus bakımından en büyük şehridir. "Alfa" bir küresel şehir olup, Amerika kıtasının en önemli finansal merkezlerinden biridir. Ülkenin merkezinde bulunan Meksika Vadisi'ndeki platolarda, 2,240 metre rakımda yer alır. İdari olarak 16 beldeye ayrılmıştır. 1.485 km² yüzölçümüyle ülkenin en küçük idari birimidir. 2015 sayımına göre 8.918.653 nüfusa sahiptir. Federal ve eyalet hükûmetlerinin hemfikir olduğu Büyük Meksiko tanımına göre tahmini olarak 21,3 milyonun üzerine ulaşan nüfus, şehri batı yarımküredeki en büyük ikinci metropol, en büyük onuncu kentsel yığışım ve İspanyolca konuşulan şehirlerin en büyüğü yapmaktadır. Şehir, Meksika'nın gayri safi yurt içi hasılasının yaklaşık %15,8'ini oluştururken, Büyük Meksiko göz önüne alındığında bu oran %22'ye kadar çıkar.

Meksiko, Amerika kıtasının en eski başkenti olmasının yanı sıra, Quito ile birlikte Kızılderililer tarafından kurulan iki başkentten biridir. Şehir, Tenochtitlan adıyla Aztekler tarafından 1325 yılında, Texcoco Gölü üzerine inşa edildi. Aztek İmparatorluğu'nun İspanyollar tarafından fethi sırasında, 1521'deki Tenochtitlan Kuşatması sonrasında şehrin neredeyse tamamı yıkıma uğradı. Bu yıkımın ardından, İspanyol mimarisiyle şehir yeniden inşa edildi. 1524'te Meksiko belediyesi kuruldu ve şehir México Tenochtitlán olarak adlandırıldı. 1585'te ise resmî olarak Ciudad de México (Meksiko Şehri) adı benimsendi. Şehir, İspanyol İmparatorluğu'nun büyük bir bölümünün siyasi, idari ve finansal merkezi olarak faaliyet gösterdi. 1821'de sona eren Meksika Bağımsızlık Savaşı ile birlikte bağımsızlığını kazanan Meksika'nın bir parçası oldu ve 1824 yılında federal bölge statüsüne kavuştu.

Cancún: Meksika'nın Quintana Roo eyaletinde bulunan bir şehirdir. Yucatán Yarımadası'nın kuzeydoğusunda Karayip Denizi'nin kıyısında yer almaktadır. 2014 yılı itibarı ile tahmini nüfusu 722,800'dür. Cancún, Meksika'da önemli bir  turizm merkezi olup turizm ve tatil bölgesi olan Maya Rivierası'nda yer almaktadır.

Şehir  Yucatán Yarımadası'nın kuzeydoğu kıyılarının açığında, 21 km uzunluğunda ve 0,4 km genişliğinde L biçimli bir adada yer almaktadır. Bu bölge, daha çok hizmet sektörüne dayanan anakaradaki Cancún şehir merkezine bir geçitle bağlanır. Cancún Adası ile Cancún kentinin kapladığı kıyı kesiminde beyaz kumlu plajları, palmiye koruları ve mercan kayaları bulunur. Eyaletin güneyindeki cangıllar yıllık yağışın büyük bölümünü çektiğinden, kentte yağmur mevsimi hemen hemen hiç görülmez. Tarihçe Eskiden Mayaların oturduğu yöreyi Incidents of Travel in Yucatan (1843; Yucatán Gezisi Serüvenleri) adlı klasik yapıtlarında anlatan Amerikalı kaşif John Lloyd Stephens ile İngiliz kaşif Frederick Catherwood, buraya Maya dilinde "Gökkuşağının Sonundaki Gemi" anlamına gelen Cancúne adını verdiler. Uzun yıllar 100 kadar Mayanın oturduğu, balıkçılık ve toplayıcılıkla geçinen ufak bir köy olarak kalan yerleşme, 1970'te, Meksika hükümetinin özel sektörle birlikte bilgisayarla yürüttüğü üç yıllık bir araştırma sonucunda, uluslararası tatil bölgesi olmaya uygun yer olarak seçildi.

Cancún bu gün 150'yi aşkın oteliyle yılda yaklaşık 4 milyon turisti ağırlamaktadır. Oteller bölgesinde her bütçeye göre konaklama olanakları vardır. Cancún ayrıca başka bir turist çekim noktası olan Maya Rivierasına açılan kapıdır.

Teotihuacan: Teotihuacan günümüzde Kolomb-öncesi Kuzey Amerika'nın en ünlü kenti olarak kabul edilmektedir. Kimler tarafından kurulduğu ve niçin aniden terk edildiği halen açıklığa kavuşmamış bu kadim şehrin kuruluş tarihi hakkında da farklı görüşler ileri sürülmektedir. Kentten söz eden -hiyeroglifik olmayan- hiçbir metin ve belge bulunmamaktadır. 1987 yılında UNESCO tarafından bir Dünya Mirası ilan edilmiştir.

20. yüzyıldaki arkeolojik bulgular, Meksika’da Aztek kültüründen önce Toltekler gibi Aztekler’den daha ileri kültürlerin var olduğunu ortaya koymuştur ki, olasılıkla, Teotihuacan’ın kurucuları da bu Aztek öncesi ileri kültürlerden biridir. Kente “Teotihuacan” adı kenti terkedilmiş haliyle bulan Aztekler tarafından verilmiş olup, Nahuatl dilinde“insanların ilahlar haline geldikleri yer” anlamına gelmektedir. Kentin ilk kurucularının kimler olduğu bilinmemekle birlikte, kentte sonradan Zapotekler ve Mistekler gibi Maya topluluklarının da yaşamış olduğu ve son kazılarda bulunan bir gliften kente sonradan “değerli adama yeri” adının da verilmiş olduğu anlaşılmıştır. Fakat kentten çeşitli yazıtlarda Tollan adıyla söz edilmektedir ki, bu ad yüzyıllar sonra Toltekler’in değineceği kayıp başkent Tula’nın (Nahuatl dilinde Tollan Xicocotitlan) adının bir versiyonudur. René Guénon’a göre Tula binlerce yıl önce batmış olan bir kıtadaki orijinal inisiyatik merkezin adıydı ve bu kıtadan göç etmiş olanlar, diğer kıtalarda kurduklara inisiyatik merkezlere anavatandaki merkeze ithafen bu adı vermişlerdir. Bir Aztek efsanesine göre bu kent insanların vücudunu imal eden ilahların bir araya geldikleri yerdir.Kimi efsanelerde insan soyunu imal eden ilahlar, kimi efsanelerde ise insan kılığına girerek insanlara uygarlığı öğretmiş ve göklere dönmüş bir ilah olan Tüylü yılan tasvirlerinin ilk örneklerine bu kentte rastlanır.

Teotihuacan sit alanı Meksiko’nun 40 km. kuzeydoğusundaki San Juan Teotihuacan Belediyesi sınırları içinde yer almakta olup 30 km²’lik bir alanı kapsamaktadır. İlk hava fotoğrafları 1960'larda çekilen Teotihuacan’da arkeolojik kazılar 1905’de Léopold Batres ve ekibiyle başlamış, 1910’da Meksika’nın bağımsızlığının yüzüncü yılını kutlamak üzere kentteki piramitlerden en büyüğü olan Güneş Piramidi restore edilmiştir.

Yaklaşık 2.500 yıl önce 150-200.000 kişilik bir nüfusu barındırdığı sanılan kentin ana caddesi Aztekler’in verdiği adla “ölüler yolu” denilen, Güneş Piramidi, Ay Piramidi ve Quetzalcoatl Tapınağı ve ikinci derecede öneme sahip tapınak ve saraylar ile çevrelenen 1,5 km uzunluğundaki yoldur. Güney ucunda Ay Piramidi yer alan bu ana yol kuzey-güney eksenini izler. Kent sokakları Milet ve Priene’deki gibi, ızgara sistemine göre düzenlenmiştir. Güneş Piramidi Cholula Büyük Piramidi’nden sonra Amerika’nın ikinci büyük piramidi olup, 65 m. yüksekliğiyle dünyada bilinen piramitler içinde üçüncü yüksek piramit olarak kabul edilir. Piramidin taban ölçüleri 110x130 metredir. Piramidin altında, son yıllarda, bir mağarada son bulan 100 metrelik bir tünel keşfedilmiştir. Kazılarda yeşim taşından ve Wikipedia:onyx taşından yapılma buluntulara rastlanmıştır. Kentteki resimlerde diğer kimselerden daha görkemli ya da ayrıcalıklı giysilerle resmedilmiş bir kimse tasvirlerine rastlanmaması, arkeologlarda kentin bir kral yerine bir konsey tarafından yönetildiği fikrini uyandırmıştır.

Chichen Itza:, Meksika'nın Yucatán Yarımadası'nda, Valladolid ve Mérida arasında yer alan, Kristof Kolomb öncesi dönemde kurulmuş bir İtza Maya kentidir. Muhtemelen bir dönem Yucatan’ın dini merkezi olmuştur. Günümüzde Meksika’nın en çok ziyaret edilen ikinci arkeolojik sit alanıdır. Chichen-Itza’daki El Castillo (kale) adıyla tanınan Kukulkan (Kukuul Kaan) piramidinin yüksekliği üst platforma nazaran 24 m'dir. (10. yüzyıl sonunda yüksekliği 40 m olan Uxmal'daki piramitten daha alçaktır.) 7 Temmuz 2007'de seçilen dünyanın yeni yedi harikasından biridir. Efsaneye göre kent 10. yüzyılda Quetzalcoatl önderliğindeki Toltekler'ce alınmıştır.

Kale adıyla tanınan Kukulkan Tapınağı ya da Kukulkan Piramidi kentin en önemli yapılarından bir tanesidir. Mayalar bu piramidi astronomi ve matematik bilgilerini ortaya koymak istercesine belirli bir sistemle inşa etmişlerdir.Ayrıca, piramidi öyle bir şekilde yönlendirmişlerdir ki, ilkbahar ve sonbaharda ekinoksların gerçekleştiği an, piramide gelen güneş ışıkları piramidin çıkıntıları sayesinde, merdiven basamaklarının dibinde bulunan iki yılan başı yontusunun S’ler çizen bir gövde uzıntısı oluşacak şekilde bir gölge oluşturmaktadır. Caracol (okunuşuyla Karakol) denilen gözlemevi de kentin önemli yapılarından bir diğeridir.Yapıya içindeki spiral taş merdiven nedeniyle olsa gerek, “salyangoz” anlamında bu ad verilmiştir. Adı Maya dilinde “esrarlı yazıların evi” anlamına gelen Akab Dzib, Baş rahibin tapınağı, Savaşçılar Tapınağı, Top oyunu sahası, İspanyollarca “rahibeler manastırı” adı verilmiş yönetim sarayı ve eşitli tapınakları içeren, “eski Chichen” yapılar grubu antik kentte görülmesi gereken yerler arasında yer alır.

Chicen Itza

Meksika'dan ne alınır?

Meksika'dan geleneksel el işi ürünleri ve deri ürünleri satın alabilirsiniz. Meksika'nın yerel içkisi kabul edilen tekila, özellikle de yerel bir bitki olan agave tekilaları (mezcal) ülkeden satın alabileceğiniz ürünlerin başında gelir. Maya desenleri işlenmiş biblolar ve tekstil ürünleri ile hasır şapkalar satın alabilirsiniz. Meksika'nın kahvesi ve çikolatası da ünlüdür.

Meksika'da ne yenir?

Meksika mutfağı, özellikle eski yerlilerin (Aztekler, Zapotekler, Otomiler, Purepeşalar, Haustekler, Raramuriler, Mayalar vb.) ve İspanyol koloni devriyle Fransız, Arap ve Karayip geleneklerinin bir sentezi olarak kendini gösterir. Genelde zengin bitki örtüsüne sahip olan bu sıcak, topik ülkenin mutfağında mısır, fasulye, meyve çeşitleri ve belirli sebze türleri önemli bir rol oynar. Meksika'da birbirinden çok farklı bölgesel mutfaklar mevcuttur. Kuzeyde İspanyol mutfağının etkisi görülürken, güneyde yerlilerin mutfağı korunmuştur.

Şehirde yaşayan halk için en önemli öğün öğle yemeğidir, iş günlerinde öğlen molası daha uzundur. Akşamları genelde sadece ufak bir şeyler atıştırılır; tatlı, taco ya da benzer şeyler veya bir Antojito Mexicano.

Üst tabaka, İspanyol Mutfağı'nın öğün şemasına uyar. Kahvaltı genelde sadece kahve ve küçük kahvaltı ekmeği ya da tatlı bir unlu mamülden oluşur. Birkaç saat sonra adı almuerzo olan bir atıştırmalık sıradadır, örneğin chilaquiles, kaymaklı ve peynirli çili sosunda kurutulmuş tortilla şeritleri ya da yumurtayla yapılan bir yemek olabilir. Bu ikinci kahvatlı özellikle pazar günleri tercih edilir. İspanya'nın aksine saat 15:00'de yenilen öğlen yemeği ana öğündür; çorba, ardından pilav ya da spagetti, et yemeği ve sonunda bir tatlıdan ibaret olabilir. Bunun yanında limonata agua frescaiçilir. Akşam yemeğinde Meksikalılar sadece ufak bir atıştırmalık merienda yerler. Özel günlerde çoğu zaman dışarda geç vakitte yenilen akşam yemekleri vardır. Gençler akşamları taco satılan yerlerde buluşur. Taco nun -içli dürüm tortilla- yapımı için birçok tarif bulunmaktadır. Campesinos'un kırsal yörelerinde yaşan halk ve fakir tabakalar, kahvaltı ve akşam yemeği olmak üzere günde sadece iki öğün yemek yerler, öğlenleri sadece bir atıştırmalıkla yetinirler.

Meksika Mutfağı'nda, kıyı yörelerle merkezi yaylalar arasında büyük farklar vardır. Sahil yörelerinde Cevive gibi daha fazla balık yemekleri bilinir. Kuzeyde ise Tex-Mex mutfağının etkisi görülür ve fazla et yenir. Kuzu cabrito ya da kurutulmuş sığır eti machaca. Ayrıca yemekler çok acı değildir. Tex-Mex-Mutfağı 'ndan farklı olarak yemekler karma yemeklerden oluşmaz, örneğin pilav etten önce yenir, yani etle beraber yenmez.

Hemen hemen tüm yemeklerle mısır tortillası yenir, ki bu kuzey Meksika'da genelde buğday unundan yapılır. Oldukça ince olan bu pideler sıcak servis edilir. Garnitür olarak elle yenilir, ancak çoğu zaman içli ve soslu servis edilir. Antojitos, tortillaya benzeyen ürünlerdir, ki bunlar mısırla da yapılır ve atıştırmalık olarak satılır. Caddelerde standlardan almak mümkündür. Bunun bir örneği quesadilla'dır, bu yağda kızartılmış, genelde peynirle doldurulmuş tortilladır.

Bira, tekila, mezcal ya da pulque bilinen alkollü içeceklerdir. Mezcal bodur bir agave türünden elde edilir. Mezcal'in içindeki meşhur solucan -ki aslında bir kelebek larvasıdır-genellikle eksport için öngörülmüş şişelere ilave edilir. Aslen bu larva kurutulup toz haline getirildikten sonra, içkini yanında tuz yerine kullanılırmış. İspanyollar tarafından etabilize olan, tatlı pirinç/tarçın içeceği olan Horchata içilir. Çoğu zaman da genelde tatlandırılmış hibiskus çayı Agua de Jamaica ve Agua de Tamarindo servis edilir. Meksika'da çok miktarda limonata da içilir. Bununla beraber dünyada kişi başına en çok cola tüketilen ülkedir. Tazcalate geleneksel bir içecektir.

Gezginler için pratik bilgiler:

- Meksika'nın yerel para birimi Peso'dur. Yanınızda Dolar götürerek yerel parayı Meksika'dan temin edebilirsiniz.

- Türk vatandaşları Meksika'ya girebilmek için vizeye tabidir. Ancak seyahat süresince geçerli bir Amerika veya Shengen vizesi olanlar ülkeye bu vizeleri ile girebilirler.

- Ülkeye girebilmek için pasaport son geçerlilik tarihinin seyahat süresine ek olarak 6 ay daha geçerli olması gerekmektedir.

- Meksika'nın elektrik sistemi 110V ve iki düz delikli prizlere göre tasarlanmıştır. Elektronik eşyalarınızı şarj etmekte sorun yaşamamak için yanınızda adaptör bulundurabilirsiniz.

FOTOĞRAFLAR

Meksiko Şehri

Cancun

Teotihuacan

Chichen Itza